“STS – Etik Temasları” Konferansı
Tarih : 31 Ekim – 02 Kasım 2023
Yer : Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Bir yanda iklim değişikliği, çevresel bozulma ve bunlardan kaynaklanan doğal felaketler, enerji krizi, göç, salgınlar ve savaşların yarattığı aşılması güç zorluklar, diğer yanda ChatGPT gibi yapay zekâ uygulamaları, büyük veriye dayalı dijitalleşme ve biyomedikal ilerlemeler karşısında duyduğumuz heyecan ve endişe… Böylesi büyük küresel krizlerin yaşandığı ve bilim-teknoloji alanında hızlı ilerlemelerin kaydedildiği bugünün dünyasında karşımıza çıkan karmaşık ve çok yönlü konuları, disiplinlerarası bir bakış açısıyla ele almak kaçınılmaz hale gelmiştir.
Felsefe, bu olgulara anlam vermeye çalışırken aynı zamanda ‘Nasıl olmalı?’ sorusuyla da gelişmelere yön verme görevini üstlenmektedir. Birçok sosyal ve beşeri bilim gibi, felsefe de teknoloji ve bilim üzerine yapılan çalışmaların çeşitliliğine, özellikle de etik bakış açısından, giderek daha fazla katkıda bulunmaktadır. Diğer yanda, Bilim, Teknoloji ve Toplum / Bilim ve Teknoloji Çalışmaları (STS) da yeni teknolojilere dair anlayışımızı büyük ölçüde şekillendirmektedir. STS, toplum, bilim ve teknolojinin birbirlerini karşılıklı olarak etkilediklerine dikkat çekerek bu alanların arasındaki bağlantıyı vurgulamakta öncü bir rol oynamaktadır. Bu bakış açısı bizi bilim, teknoloji ve toplum arasındaki karmaşık ilişkileri daha derinlemesine incelemeye teşvik etmiş, yeni fikirlere ve yenilikçi yaklaşımlara ilham kaynağı olmuştur.
Bu olguları ayrıntılarıyla irdelerken, felsefe ve STS bilim, teknoloji ile toplum arasındaki etkileşimlerin bütüncül bir şekilde kavranması için bize yol göstermekte önemli roller oynamaya devam etmektedirler. Bu unsurlar arasındaki dinamik etkileşimin önemini kavradığımızda teknolojik ve bilimsel ilerlemelerin etik, sosyal ve felsefi boyut ve sonuçlarını daha iyi değerlendirebiliriz. Bu anlamda, felsefe ve STS sadece entelektüel araştırmalarımızı zenginleştirmekle kalmayacak, aynı zamanda teknolojiyi insanlığın ihtiyaçları, hedefleri ve evrensel değerleriyle uyumlu hâle getiren bir geleceği oluşturmakta bize güç verecektir.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Uygulamalı Etik Araştırma Merkezi (UEAM), Bilim ve Teknoloji Politikaları Araştırma Merkezi (TEKPOL), Felsefe Bölümü, Bilkent Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ve Türkiye Bilimsel Araştırmalar Derneği Bilim ve Teknoloji Çalışmaları Ağı (STS TURKEY) tarafından ortaklaşa düzenlenen “STS – Etik Temasları” konferansı, yeni teknolojilerin geliştirilmesine ve toplum üzerindeki etkilerine yönelik daha donanımlı, etik ve sorumlu bir yaklaşımı teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Konferansımıza bilim, teknoloji, toplum ve etik arasındaki bağlantıları sorgulayan akademik katkılarınızı bekliyoruz.
Sınırlandırıcı olmamakla birlikte, konferans bildirileri için konu başlıkları aşağıdaki listede sunulmaktadır.
- Çevre, Teknoloji ve Etik
Çevre etiği; Sürdürülebilirlik; Yeşil dönüşüm ve toplum; Bilim, teknoloji ve şehir; Çoklu türler etnografisi (Multispecies); Tarım ve gıda etiği
- Dijital Teknolojiler ve Toplum
İnternet güvenliği, sosyal medya ve büyük veri; Yapay zekâ; Bilişim çağında insan hakları; Bilgi teknolojileri ve e-Devlet; Gözetim toplumu ve biyopolitika; İnsan ve makine etkileşimi
- Tıp, Teknoloji ve Toplum
Tıp etiği; Biyoetik; Biyoloji felsefesi; Artırılmış insan; Kök hücre, genetik yapı değiştirme, insan geliştirme (human enhancement); Üreme teknolojileri; Biyopolitika; Gıda teknolojileri; Biyomedikalizasyon
- Sorumlu Araştırma ve Yenilik (İnovasyon)
Tasarım, teknoloji ve toplum; Katılımcı tasarım; Sorumlu tasarım; Sosyal girişimcilik ve yenilikçilik; Bilim iletişimi; Bilimsel araştırma ve teknoloji geliştirmede dürüstlük (integrity); İnovasyon yönetimi; Teknoloji değerlendirme; Savunma sanayi; Akademik performans metrikleri
- Teknoloji Etkisinde Kültür ve Kimlik
Savaşlara veya iklim olaylarına bağlı göçmenlik; Terör, savaş; Toplumsal cinsiyet; Bilim, teknoloji ve feminizm; Sosyal medya; Gerçek sonrası (post-truth); Engelsiz-bedenlilik; Cinsel yönelim ve etnisite tabanlı ayrımcılık ve eşitsizlik; Teknoloji ve psikoloji; Toplumda teknoloji algısı
- Etik, Estetik, Teknoloji
Sanat, zanaat ve teknoloji; Biyosanat ve toplum; Dijital sanatlar; Bilimkurgu edebiyatı ve sineması; Teknolojinin estetiği
- Teknoloji Felsefesi ve Tarihi
Teknoloji felsefesi; Teknolojinin evrimi; Toplumsal dönüşüm ve teknoloji; Bilim ve teknoloji ilişkisi